سیستم مدیریت ایمنی سیستم مدیریت ایمنی

سیستم مدیریت ایمنی مجموعه ای از اقدامات و فرآیندها است که با هدف مدیریت مستمر سطح ایمنی عملیات هوانوردی و نیز شناسایی و کنترل مخاطرات بالقوه طراحی و اجرایی شده است.

گرچه این سیستم از دوازده فعالیت اصلی تشکیل شده است ولیکن در این بین باید دو فعالیت کلیدی را، بنیان و اساس سیستم مدیریت ایمنی دانست:

1- شناسایی مخاطرات

2- ارزیابی و کنترل مخاطرات

به عبارت دیگر، هدف غایی و نهایی از ایجاد این سیستم اطمینان یافتن از شناسایی مخاطراتی است که میتواند ایمنی پروازها را به چالش بکشاند و سپس یافتن راه حل های مؤثر و کارآمد برای مدیریت مخاطرات.

برای شناسایی مخاطرات، متدهای شناخته شده ای از جانب سازمان بین المللی هواپیمایی کشوری (ایکائو) در اسناد مختلف پیشنهاد شده است.

یکی از معروف ترین و پرکاربردترین آنها، گزارشات ایمنی می باشد. گزارشات ایمنی گسترده ترین و غنی ترین منبع برای شناسایی مخاطرات به شمار میروند.

از دیگر منابع و راههای شناسایی مخاطرات میتوان به بررسی موانع و رویدادهای هوانوردی، بازرسی های ایمنی، ممیزی ایمنی و استفاده از متدهایی نظیر NOSS، TEM، FRMS اشاره کرد.

پس از شناسایی مخاطرات، نوبت به ارزیابی ریسک و کنترل آن میرسد. این فعالیت که یکی از فعالیت های کلیدی در SMS به شمار میرود، مبتنی بر متدهای ارزیابی ریسک و سپس کنترل آن صورت می پذیرد.

پرکاربردترین متد ارزیابی و اولویت بندی ریسک در صنعت هوانوردی دنیا، استفاده از ماتریس شدت – احتمال می باشد.

 
 
 
 
 
 
 
 
 
بر اساس این ماتریس و کدهای رنگی آن مشخص میگردد که ریسک مربوط به کدام مخاطرات قابل قبول بوده و ریسک مربوط به چه مخاطراتی، مطلقاً غیر قابل پذیرش می باشد.  

سایر اجزاء و فعالیت های سیستم مدیریت ایمنی به نوعی، بطور مستقیم یا غیرمستقیم در مسیر تحقق دو فعالیت گفته شده فوق می باشد.

سیستم مدیریت ایمنی به گونه ای طراحی شده تا تمامی اجزاءآن با هم برهم کنش سازنده داشته و در نتیجه یک هدف واحد را دنبال نمایند.

اجرای دقیق و سیستماتیک این سیستم موجب میگردد تا ارائه دهندگان خدمات هوانوردی بتوانند ضمن پایش مستمر سطح ایمنی عملکرد خود، قدم به قدم و مرحله به مرحله بر سطح ایمنی فعالیت های خود بیافزایند.

ارائه دهندگان خدمات هوانوردی (Service Providers) ملزم هستند با ایجاد اجزاء دوازده گانه سیستم مدیریت ایمنی (SMS) شرایطی را فراهم نمایند که از شناسایی مخاطرات و کنترل ریسک آنها اطمینان حاصل گردد.